Rodzinę zastępczą mogą tworzyć zarówno osoby będące w związku małżeńskim, jak i osoba stanu wolnego. Opiekunowie zastępczy mogą być bezdzietni lub posiadać potomstwo. W przypadku osób posiadających dzieci, warunkiem koniecznym jest właściwa ocena możliwości zapewnienia należytej opieki kolejnym podopiecznym przyjętym do rodziny.

Poza ogólnymi predyspozycjami, polskie prawo nakłada na przyszłych opiekunów zastępczych szereg wymogów formalnych. Zgodnie z Ustawą o wsparciu rodziny i systemie pieczy zastępczej, kandydaci muszą spełniać następujące warunki:

1. nie mogą być pozbawieni władzy rodzicielskiej lub władza rodzicielska nie mogła być im ograniczona ani zawieszona w stosunku do własnych dzieci;
2. posiadanie pełni praw obywatelskich i cywilnych;
3. przebywanie na stałe na terytorium Polski;
4. posiadanie odpowiednich warunków bytowych i mieszkaniowych, umożliwiających dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb;
5. wypełnianie obowiązku alimentacyjnego – w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego;
6. posiadanie stałego i potwierdzonego źródła dochodów (obowiązek dotyczy rodzin zastępczych niezawodowych);
7. posiadanie stanu zdrowia umożliwiającego właściwą opiekę nad dziećmi (stwierdzonego na podstawie orzeczenia lekarskiego).